Mặc dù nước Ý đã sản xuất rượu vang từ mấy nghìn năm trước nhưng mãi đến những năm 1963 nước này mới có một hệ thống luật lệ đầu tiên được ban hành và có hiệu lực trên toàn quốc, mở ra thời kỳ phát triển vượt bậc của rượu vang Ý sau này.

>>> Lịch sử huy hoàng của rượu vang Ý

>>> Rượu vang Ý - Nét văn hóa gắn liền với hàng ngàn năm lịch sử

 Và lần ban hành sửa đổi năm 1992 thì hệ thống luật mới thực sự làm sáng tỏ tình hình rượu vang ở Ý bằng cách thiết lập ra một kim tự tháp mô tả các điều lệ cho từng cấp bậc của rượu vang Ý.

Kim tự tháp cấp bậc rượu vang Ý

1. VDT (Vino da Tavola)

Là tầng thấp nhất trong các cấp bậc của rượu vang Ý nhưng lại lớn nhất. Tầng này bao gồm nhiều loại rượu không có gì đặc sắc, giá tiền rất rẻ, được sản xuất đại trà ở bất cứ nơi đâu trong nước Ý.

2. IGT (Indicazione Geografica Tipica)

Đây là tầng ngay trên VDT, tương tự như Vin de Pays của Pháp. Đây là loại rượu có xuất xứ từ một vùng địa dư rõ rệt và tên của loại nho dùng để làm ra nó có thể được nêu trên nhãn hiệu. Cấp bậc IGT chỉ mới được đặt ra vào năm 1992  sau này để chỉ định những thứ rượu ngoại hạng , rất ngon nhưng không theo đúng truyền thống và luật lệ.

Sở dĩ có sự đặc biệt vậy là do vào thập niên 1970 sự gò bó chặt chẽ của hệ thống DOC/DOCG khiến nhiều nhà rượu có tinh thần sáng tạo ở Tuscany cảm thấy mình bị trói buộc quá nhiều. Họ muốn thử những loại nho mới, vượt ra ngoài khuôn mẫu cũ. Nhưng nếu không tuân thủ sự trói buộc đó thì rượu vang của họ đối mặt với thách thức được ăn cả ngã về không, hoặc là ngon xuất sắc hơn cả DOC/DOCG hoặc là nhàm chán hơn cả VDT.

Cuối cùng, những nhà rượu này đã bất chấp, dù có bị hạ xuống dưới mức hạng chót đi chăng nữa. Họ tự do sáng tạo, miệt mài lao động để rồi trải qua nhiều thử nghiệm thì họ cũng thành công. Những thứ rượu “cách tân và phá lệ” làm bằng các loại nho khẩu vị quốc tế đã được các nhà phê bình rượu nồng nhiệt khen ngợi và công chúng nồng nhiệt đón nhận với mức chi phí cao lên đến $100 đến $200. Điển hình là chai rượu tuyệt hảo Super – Tuscan tại vùng Tuscany.

Những chai rượu tuyệt hảo này có giá bán đắt gấp đôi hoặc gấp ba lần so với DOC/DOCG cao cấp nhất, buộc Bộ Canh Nông Ý phải đặt ra một cấp bậc mới vào năm 1992, dành cho thứ rượu ngon siêu đẳng nhưng vượt ra ngoài quy luật của hệ thống DOC. Kể từ đó những thứ rượu ngoại lệ này đã gia tăng rất mau lẹ, và cho tới nay đã có 118 thứ đã được xếp vào hạng IGT.

3. DOG (Denominazione di Origine Controllata)

Để được xếp vào tiêu chuẩn DOC thì bất cứ loại rượu nào cũng phải đáp ứng những tiêu chuẩn rất phức tạp của chính phủ bao gồm các quy định về :

Loại nho được sử dụng: những thứ rượu cao cấp, chỉ có thể được làm bằng một số loại nho nhất định theo một công thức hay tỷ lệ do chính phủ ấn định, dựa trên lề lối cổ truyền.

Lượng nho được thu hoạch: Trên mỗi hecta ruộng đất, nông dân chỉ được phép thu hoạch một số lượng nho tối đa hạn định. Mục đích là để đảm bảo rằng trái nho đủ cô đọng để có phẩm chất tốt.

Thời gian tối thiểu ngâm trong thùng gỗ sồi: Chính phủ quy định từng loại rượu phải được nằm nghỉ dưới hầm ít nhất là bao lâu, ngâm trong thùng gỗ sồi bao lâu trước khi được xuất xưởng.

Tuy nhiên những tiêu chuẩn này cũng thay đổi tùy theo từng vùng. Vùng nào nổi tiếng làm rượu ngon giá đắt thì luật lệ của chính phủ lại càng khắt khe hơn.

Những DOC nào ít được sử dụng sẽ bị dẹp bỏ và những DOC nào tốt thì sẽ được nâng lên hàng DOCG. Nhưng để được nâng lên hàng DOCG cũng đã phải có quy chế DOC ít nhất 5 năm.

Hiện nay có tới 315 vùng trên toàn nước Ý thỏa mãn quy chế DOC làm ra chừng 800 thứ rượu khác nhau, bao gồm rượu đỏ, trắng, rosé cho tới rượu sủi bọt.

4. DOCG ( Denominazione di Origine Controllata Guarantita)

Là tầng cao nhất trên đỉnh tháp nên để đạt được quy chế này thì phải thỏa mãn những quy định khắt khe nhất. Muốn có được quy chế DOCG thì rượu vang sau khi đã được quy chế DOC ít nhất 5 năm thì tiếp tục phải thỏa mãn đủ các tiêu chuẩn do chính phủ đặt ra và phải có “phẩm chất rượu” cao. Rượu DOCG mang một dấu ấn đặc biệt có đánh số của chính phủ và không được bán trong những chai hay những bình quá 5 lít.

Ban đầu vào năm 1980, chỉ có 5 vùng sản xuất rượu thỏa mãn quy chế DOCG (Barolo, Barbaresco, Chianti, Brunello di Montalcino, Vino Nobile di Montepulciano)  nhưng cho đến năm 2008 thì con số này đã tăng lên đáng kể đạt mốc 35 khu vực sản xuất loại rượu thượng hạng này.

Khuynh hướng cải tiến

Từ sau giai đoạn cách tân và phá lệ cho rượu của những nhà rượu Tuscany đã khiến một làn sóng mới diễn ra mãnh liệt trong lĩnh vực rượu vang Ý trong vài chúc năm trở lại đây. 

Vườn nho Tuscany, miền Trung nước Ý

Thực vậy, cho mãi đến thập niên 70 và 80, thế hệ nông dân vẫn làm rượu vang theo lối cổ truyền và chỉ chú trọng đến việc sản xuất sao cho thật nhiều, dùng những loại nho bình thường có sẵn tại địa phương nên chất lượng cũng bị giới hạn.

Nhưng dần dần, thế hệ hậu duệ trẻ chung, hăng hái, học thức của họ đã làm thay đổi đáng kể ngành công nghiệp rượu vang Ý. Thay vì chỉ trồng nho thật nhiều để bán cho hợp tác xã làm kế sinh nhai, lớp trẻ đã vay vốn đầu tư, trồng lại ruộng nho bằng những giống nho tốt hơn, sắm dụng cụ, máy móc tân tiến, mua các thùng gỗ sồi mới, xây dựng hầm chứa rượu và tạo ra những thứ rượu phẩm chất hoàn toàn vượt trội hơn xưa.

Kết quả là rượu vang Ý hiện nay đang được thị trường thế giới hân hoan đón nhận và càng ngày càng lấn chiếm ngôi vị độc tôn của rượu Pháp.

Nguồn: Sưu Tầm

Các tin khác

Rượu vang Ý SIROQ Vino Spumante Bianco Brut - Chai vang nổ với hương vị tươi mát
Rượu vang Ý SIROQ Vino Spumante Bianco Brut là một chai vang nổ mới ra mắt của nhà Le Vigne Di Sammarco, hứa hẹn mang đến cho thực khách một trải nghiệm tuyệt vời với hương vị tươi mát và sự độc đáo mà chỉ riêng vang Ý này mới có.
Le Vigne Di Sammarco T Malvasia Nera Salento 2017 - Sự quyến rũ đến từ “xứ sở mỳ ống”
T Malvasia Nera là loại rượu vang được tạo nên bởi giống nho Malvasia nguyên chất, giống nho này phát triển mạnh mẽ và tươi tốt nhất khi được trồng trên đất Salento Địa Trung Hải, đảo Balearic, Quần đảo Canaria và đảo Madeira mà xưa kia là một phần của Hy Lạp cổ đại. Các bậc tiền bối của người Hy Lạp đã tìm ra công thức rất thú vị, đó là để nho héo trên cây rồi mới thu hoạch. Chính công thức đặc biệt đó đã tạo nên T Malvasia Nera sánh quyện hương vị của thời gian.
Cửa hàng rượu vang uy tín tại Hà Nội cho khách hàng lựa chọn
Trước nhu cầu thưởng thức rượu vang hay sử dụng để làm quà tặng đang ngày một tăng cao trong thời kỳ hội nhập, việc tìm kiếm một cửa hàng rượu vang uy tín tại Hà Nội đảm bảo chuẩn chất lượng được rất nhiều người quan tâm. Hãy cùng Thăng Long Plaza tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Rượu vang trắng: Thức uống lịch lãm trong các bữa tiệc sang trọng
Rượu vang trắng được lên men từ nho trắng hoặc nho đỏ bỏ vỏ. Vang có nồng độ cồn vừa phải, hương vị riêng biệt nên đặc biệt được giới sành vang ưa chuộng trong các bữa tiệc sang trọng, đẳng cấp.
Tìm hiểu về giống nho Malvasia Bianca
  Nho Malvasia Bianca là giống nho cao cấp dùng để chiết xuất ra những chai vang trắng hảo hạng làm nức lòng người thưởng thức. Hãy cùng Đồ uống nhập khẩu tìm hiểu về đặc trưng và phương pháp ủ rượu từ giống nho này!
Bí quyết chọn quà tặng rượu vang dịp Tết 2023
Với xu hướng quà tặng rượu vang trong những năm gần đây, bạn đã biết tips chọn chai vang phù hợp nhất với dịp Tết 2023 chưa? Hãy cùng tìm hiểu thêm qua bài viết dưới đây nhé.  
Nho Chardonnay - Giống nho tinh túy tạo ra tuyệt phẩm rượu vang trắng
Chardonnay là giống nho vỏ xanh, được trồng phổ biến trên thế giới và mang những đặc tính tuyệt vời. Có thể bạn chưa biết, ngoài vang trắng ra, những chai Champagne thượng hạng của Pháp cũng được làm từ giống nho "hoàng hậu" này.
Rượu vang Pháp nhập khẩu chính hãng ngon mê ly
Không chỉ giúp bữa ăn thêm ngon miệng, rượu vang còn có tác dụng rất tốt với sức khỏe của cả nam và nữ. Hơn tất cả các sản phẩm có trên thị trường, rượu vang Pháp nhập khẩu chính hãng hội tụ đầy đủ hương vị tinh tế trong từng giọt rượu cho bạn những giây phút thưởng thức tuyệt vời.